Tradución e difusión do software libre

Un espazo de información, encontro e difusión en relación co software libre e en galego con moitas potencialidades é esta iniciativa da Consellaría de Innovación e Industria. Se apostamos polo emprego de aplicacións informáticas na nosa lingua e de estándares abertos que permitan maior independencia tecnolóxica e se temos claro que o software libre é máis rendíbel e é adaptábel, multiplataforma... e traducíbel sen trabas nin altos custos, debemos saudar este proxecto en marcha. Non porque non existise xa un tecido asociativo traballando nesta liña (como o Proxecto Trasno e outros de freeware), senón porque agora temos un punto de encontro con un modelo de traballo colaborativo e aberto (pódese participar no labor de tradución). Colabórese ou non, podemos acceder ás ferramentas lingüísticas para a tradución ou descargar o OpenOffice 2.0.4 en galego.
Neste labor necesariamente colectivo, o profesorado de lingua pode ter (seguir tendo) un papel fundamental. Porque a calidade das traducións tamén importa e non pode quedarse nun nivel tan baixo como as presentacións da propia páxina, como mostra esta entrada:

Galicia aspira a estender a súa zoa xeográfica ao ciberespacio. A fórmula é lograr un barrio virtual en Internet cun dominio propio que identifique á comunidade. A Asociación PuntoGal, apoiada por 39 institucións, decidiu que era hora de comerse o mundo. Para o ano 2007, a organización ten coma fin desenvolver unha campaña de información así como de recollida de apoios a súa causa na propia comunidade, Madrid e América. Todo será válido para conseguir cos galegos poidamos dispoñer de páxinas web rematadas en ".gal" en lugar do ".es", ".net" ou ".org" actuais. En Cataluña, xa teñen o seu ".cat".

A aprendizaxe da lingua hoxe

Lamentabelmente, o ensino hoxe aínda segue a funcionar en parte, e agás gabábeis excepcións, como aquelas primeiras escolas destinadas a atender os fillos dos traballadores e traballadoras das fábricas para asegurar mentes mecánicas e submisas. E mesmo (e aínda máis) cando se incorporan as novas tecnoloxías de xeito acrítico e tecnicista.
Porén, desde hai xa ben tempo, tanto razóns de tipo ecolóxico (modelo económico neoliberal depredador insostíbel) como éticas (distanciamento cognitivo e emotivo cunha realidade cada vez máis inxusta e brutal) e sociopedagóxicas (subsistencia na sociedade da información, esixencia de labores colaborativos, etc.), fan que o ensino activo e crítico se erixa como o eixo da didáctica.
En lingua e literatura, materia centrada no instrumento procesual por excelencia, o enfoque comunicativo-construtivista soubo integrar o desenvolvemento das competencias que forman o cidadán crítico na sociedade de hoxe. Esta é a liña que está a actualizar a didáctica e que terá que orientar os novos currículos. Dentro dela, a alfabetización electrónica e crítica é un dos cernes e unha das referencias neste sentido está a ser, novamente, Daniel Cassany, que emprega o termo de literacidade crítica (documentos un, dous, tres, catro), presente tamén no noso espazo.
Para a consecución duns niveis adecuados de formación nas distintas competencias básicas precísase a construción dunha cultura de cooperación na aula e a incorporación de estratexias de ensinanza por descubrimento, ambas as cousas ao resto fusionábeis. Como botóns de mostra esta webquest e estoutros traballos (1 e 2). Un paso máis alá nesta liña, non excluínte mais case obrigado no ensino primario, son os proxectos de traballo interdisciplinares (pode consultarse a particular experiencia portuguesa de áreas de proxecto).

Niveis de competencia en lingua

Competencias

A Secretaría Xeral de Política Lingüística vén de publicar Niveis de competencia en lingua galega, con descrición adaptada ao Marco común europeo de referencia, documento elaborado polo Consello de Europa que proporciona uns parámetros comúns para a elaboración de programas curriculares, exames e materiais didácticos. A obra establece as destrezas comunicativas precisas para a obtención dos certificados dos diferentes niveis de competencia en galego e é agardábel que este modelo permita superar o ineficaz anterior (iniciación, perfeccionamento, especialización). No ensino, coas validacións oportunas, determinado nivel de competencia terá que ser preciso na cualificación docente e na mobilidade do profesorado. É o que acontece, por exemplo, en Cataluña (véxase o punto 4 desta resolución). E é que quen non domina e emprega a lingua galega e, polo tanto, non desenvolve no alumnado habilidades para o multilingüismo, obxectivo europeo -e, como demostran varios estudos, só se pode facer co uso pleno da lingua minorizada-, está a ser incompetente no seu traballo, no labor de servizo público, así de claro.
Tendo en conta, ademais, as previsíbeis indicacións normativas do novo Decreto de uso do galego no ensino, a actualización do profesorado en materia lingüística e sociolingüística é urxente e cómpre un esforzo e un investimento en formación decididos por parte da Consellería de Educación, se se pretende realmente superar o voluntarismo e modificar concepcións arcaicas e prácticas refractarias á normalización.
Para o profesorado de lingua, o ensino das competencias (entre elas a lingüística, pero non só) vai ser clave co inminente currículo e conecta co coñecido Portfolio europeo das linguas (con guía didáctica); na rede atópanse visións sintéticas e exemplificadoras coma esta.
ENGADIDO a 15.01.07: declaracións de Sánchez Piñón sobre o Decreto e o multilingüismo.

Contidos transversais na rede

Ensino: recursos 2

Páxinas de internet moi recomendábeis para a abordaxe dos contidos transversais.

Claves:

1. Educación para a paz, a solidariedade e a interculturalidade (específica).

2. Todos os aspectos transversais (educación ambiental, para a saúde, etc.)

A: achega recursos didácticos

B: con unidades didácticas completas

C: contén orientacións pedagóxicas

D: ofrece información útil para prof./alumnado.

E: inclúe ciberactivismo, foros, colaboración...

F: é interactiva, con enredos, probas, etc.

G: con enlaces a páxinas de ONG(D)S,...

ESCOLMA [Con * as máis completas e útiles]:

http://www.dgidc.min-edu.pt/inovbasic/rec/dudh/index.htm 1 A C D G portug.

http://www.profes.net/ 2 A B C D G cast.

http://www.sgep.org/ * 2 A B C D galego

http://www.pntic.mec.es/profesores/contenidos_transversales/ * 2 A B C G cast.

http://www.areanegra.org/ 2 A B D G galego

www.pangea.org/directori ou edualter.org * 2 A C D G cast.

www.amnistiacatalunya.org/educadors/es * 1 A C D E G

www.fuhem.es/CIP/EDUCA * 2 A C G cast...

http://www.intermonoxfam.org/ * 1 A D E F cast...

http://directorio-guia.congde.org/guiaderecursos/ 2 A+G cast.

www.ctv.es/USERS/avicent/Juegos_paz/ 1 A (xogos) cast.

http://www.educared.net/ 2 C E cast.

http://www.enredate.org/ 1 D E F galego..

http://www.pazyjusticia.com/ * 1 D E G cast.

http://www.galiciasolidaria.org/ * 2 D E G galego

http://www.canalsolidario.org/ * 2 D E G cast.

http://www.el-refugioesjo.net/ * 2 D E G cast.

http://www.pazahora.org/ 1 D E cast.

www.es.amnesty.org/actua/ 1 D E cast...

http://www.pobrezacero.org/ 1 D E cast.

http://www.globalizate.org/ 1 D cast.

http://www.mundosolidario.org/ 1 E G cast.

http://www.congde.org/ 1 E G cast.

www.pangea.org/iearn/es/web_es.html 1 E cast.

http://www.pangea.org/bases.shtml 2 G cast.

http://www.cambito.com.br/ 2 FG port.

Outra escolla de ligazóns atópase en:

http://es.geocities.com/educaenvalores/paz/internet/guiarec/index2.htm

Ligazóns lingua galega e literatura secundaria

Ensino: recursos

A páxina de ligazóns de LIGAMA

HISTORIA DA LINGUA E SOCIOLING.

Historia
da lingua e socioling. (galego.org)

A
actualidade da lingua (en galego.org de vieiros.com)

Guía aberta (de loia.org)

Actualidade
lingüística con ironía (blog Galegolandia)

Actitudes
lingüísticas (Normalización en areanegra.org)

Mediateca
da Mesa

Centro
de Documentación Sociolingüística (do CCG)

O
proceso de normalización no ámbito educativo (estudo)

Ciberactivismo
normalizador (Avaliaxe)

CiberIrmandade
da Fala

Grupos
de novas e discusión sobre a lingua

GRAMÁTICA

Fonética,
literatura... ( Nivel Bacharelato)

Curso
interactivo (descarga) (Galingua)

Síntese
gramatical (Da profesora Matuquín)

Verbos
e literatura popular (En multimedia de Ciberlingua)

Dúbidas
(blog para a mellora da competencia lingüística)

Cuestións
gramaticais (Galego en liña, da uvigo)

Exercicios
de lingua (tamén con solucións)

RECURSOS VARIOS

Recursos de aula (da AS-PG)

Matriz
de recursos (Ciberlingua)

Actividades
(só ata a ESO) (en Lapis de cores)

Edugaliza

Vieiros da Escola

Contidos educativos (da Consellería de Educación)

Contidos
transversais (materiais do SGEP)

Transversais
(en areanegra.org)

Enigmas
ilustrados-1 e-2

Orientacións
e temas para preparar as PPAU (descarga PDF)

CREACIÓN

Textos
creativos en .ppt (Ciberlingua)

Poesía
visual (escolma)

Espectáculos
presentados na NASA (texto íntegro)

Xénero
fantástico (fancine Nova Fantasía)

Revista
poética na rede (Andar21)

Suso
de Toro

Kiko
Neves

Manuel
Seixas

Yolanda
Castaño

Música galega (Komunikando)

PROXECTOS EDITORIAIS E DAS INSTITUCIÓNS EDUCATIVAS

Materiais
de Xerais (Proxecto curricular, actividades...)

Galaxia
(aínda en construción)

Direcção Geral de Inovação e de Desenvolvimento Curricular
(Currículos -en "Publicações"- e programas do ensino portugués, Portfolio europeo, recursos educativos, etc)

LITERATURA

Lírica
medieval (Achegamento)

Castelao
(museocastelao.org)

Manuel
María

Martin
Codax (Cervantes Virtual)

Fonética,
literatura... ( Nivel Bacharelato)

Literatura
dos homenaxeados e Historia da lingua (diadasletrasgalegas.com)

Antoloxía
da literatura (O Q do mundo)

Autores/as
e textos literarios (Biblioteca Virtual Galega)

Literatura
de onte e de hoxe (Cultura Galega)

Voz
dos literatos e literatas, viaxe pola dialectoloxía...(Arquivos
do Consello da Cultura)

Literatura
popular (A páxina da Avelainha)

Fantasía
popular (Galicia encantada)

Regueifas
(Certame internacional)

Novidades
editoriais (enlaces na páxina da AELG). Tamén dende
editoresgalegos.org
ou as webs das librarías

ACTIVIDADES DE FORMACIÓN

CIG-Ensino (Cursos, xornadas e encontros)

AS-PG

Consellería de Educación (Plans anuais)

NORMALIZACIÓN LINGÜÍSTICA

Plan Xeral de Normalización Lingüística (descarga PDF)

Obradoiros Máis Alá

Proxecto de Normalización Lingüística do IES de Melide (descarga PDF)

Proxecto de Normalización Lingüística do IES de Celanova

Normalización Lingüística do IES Marco do Camballón

Secretaría Xeral de Política Lingüística

PRENSA E NOVAS TECNOLOXÍAS

Lingua
e novas tecnoloxías (Blog engalego)

Semanario
A Nosa Terra (edición dixital)

Galicia
hoxe (edición dixital do diario)

A
Peneira (quincenal comarcal de vocación nacional)

Novas
da Galiza (presenza na rede deste periódico de información
crítica)

Documentación
internacional e investigación (IGADI)

Manipulación
informativa ( Mentiras e medios, en rebelion.org)

Software
libre en galego (Proxecto Trasno)

Programas
en e de galego
(Xeise). Para outros, ide á súa páxina
inicial

Freeware
en galego (a cargo de X. A. Vicente)

Novas
tecnolóxicas (Código Cero)